Khi bé bị ói

Trẻ nhỏ (tầm 1 năm đầu đời) thường ói với nhiều lý do. Mẹ nên biết lý do cụ thể sẽ dễ dàng biết cách chữa mà không phải lo lắng vô ích. 

Các loại ói: 

• Ói trớ sữa/ói vì bé ăn quá nhiều: Việc này rất thường gặp ở 4-5 tháng đầu đời, nếu trớ sữa thì số lượng khá nhỏ, nhưng nếu ói thì như là vòi nước, số lượng lớn, có khi gần như ói hết tất cả thức ăn vừa ăn. Lý do ói vì cái van đóng mở giữa bao tử và ống dẫn thực vẫn còn rất non, nên bé thường ói sữa ra nếu bao tử quá đầy. Mẹ có thể khắc phục bằng cách cho em uống sữa ít lại. Không nên rung lắc, đè bụng, cho bé nằm sấp ngay sau khi ăn. Nếu bé hay khóc sau khi ói có lẽ bị acid (acid reflux) làm khó chịu cổ họng, nếu khóc quá nhiều, dỗ mọi cách khôgn nín, có thể đến bs để xin toa thuốc giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn. Bé sẽ dần dần không bị ói sau 4, 5 tháng hoặc khi bắt đầu ăn dặm. Khi bé ói, không nên cho bé ăn "trả bữa" ngay, mà nên đợi ít nhất 30 phút, khi bao tử của bé đã hồi phục thì mới nên cho bé bú. Và không nên cho bú lượng nhiều, dồn dập.
  
• Ói vì ăn 1 loại thực phẩm mới nào đó. Khi ăn 1 vài loại thực phẩm mới, hoặc lần ăn dặm đầu tiên bé thường ói. Cách khắc phục đơn giản: ngưng loại thức ăn hoặc ngưng việc cho bé học ăn dặm trong 1 tuần-10 ngày, sau đó tập cho ăn lại. Nếu bé ói vì ăn thức ăn quá thô (không nhuyễn) thì mẹ nên làm thức ăn nhuyễn hơn. 
• Ói vì khóc quá nhiều, hoặc ói vì lần đầu tiên đi nhà trẻ khóc vì xa mẹ. Cách khắc phục đơn giản: chỉ cần vỗ về, dỗ nín cho bé bình tĩnh. :p

• Ói bệnh lý: ói không có lý do (ăn các thức ăn hoàn toàn bình thường hàng ngày.), đi kèm với việc bơ phờ, chán ăn, không cười nói như ngày thường. Cho ăn là ói. 

Cách khắc phụ ói bệnh lý: 

• Trong trường hợp ói bệnh lý, mẹ nên theo dõi tại nhà trong vòng 24-36 tiếng và làm các công việc sau: 
• Ngưng hoàn toàn các loại thức ăn bé đang ăn, nếu bé bú, hoặc vừa ăn vừa bú thì cũng ngưng. Trong trường hợp này mẹ luôn luôn phải nhớ: BÉ THÀ KHÔNG ĂN GÌ CÒN HƠN LÀ ĂN THỨC ĂN CÓ HẠI CHO BAO TỬ. 
• Tăng cường chất lỏng cho cơ thể bé, việc thiếu chất lỏng là vô cùng nguy hiểm, khi bé bị ói, bị tiêu chảy, cơ thể bị mất lượng chất lỏng rất lớn, nếu dẫn đến thiếu nước thì có thể nguy đến tính mạng. MẸ nên cho bé uống chất lỏng từ: nước, nước trà hoa cúc (camomile), nước từ rau củ (luộc cà rốt và khoai tây, lọc lấy nước, không cho ăn cái), các loại trên có thể pha với đường, tỷ lệ rất ít 150ml + 1/2 muỗng cà phê đường. ĐẶC BIỆT KHÔNG ĐƯỢC CHO BÉ UỐNG SỮA. Nước trái cây có thể làm tình hình tệ hơn. Tốt nhất là các loại chất lỏng kể trên. 
• Sau khi bé ói, mẹ nên cho bé uống nước bằng muỗng, từng tý 1, không uống ực ực 1 lúc, dù biết rằng, sau khi ói, bé sẽ khát nước và muốn uống nước nhiều, nhưng nếu uống quá nhanh, số lượng lớn, bé sẽ tiếp tục ói. 
• Thay vì cho bé ăn/bú theo bữa thì chỉ nên cho bé uống các loại chất lỏng kể trên. 
• Theo lý thuyết, bé sẽ ngưng ói trong vòng 24-36 tiếng.

Các trường hợp ói cần magn bé đến bác sỹ ngay: 

• Khi bé bị đau bụng dữ dội, bụng trươgn cứng, nếu mẹ dùng 4 ngón tay ấn vào thấy cứng, và bé khóc lên vì đau. 
• MẸ kiểm tra tai bé bằng cách massage nhẹ nhàng vùng chấm đen trên hình, nếu bé khóc nghĩa là có thể bé bị viêm tai, gây ói. 

• Có sốt cao trên 38 độ C 
• Khi bé có dấu hiệu thiếu nước nghiêm trọng (giảm cân ngay lập tức từ khi ói, khóc khôgn có nước mắt, miệng, môi khô, da khô, mắc lác dần, thở khó khăn) PHẢI ĐI CẤP CỨU NGAY. 
• Khi bé ngủ li bì
• Khi bé ói ra máu (vài vệt đo  đỏ hoặc hoàn toàn máu, hoặc vệt màu nâu như cà phê.) 
• Khi ói và tiêu chảy cùng 1 lúc
• Ói trên 24-36 giờ. 

Sau khi bé có dấu hiệu khỏe dần thì sau 24h, có thể cho bé TẬP ĂN lại bằng cách sau: 
Cho bé ăn liều lượng bằng 1/3 lượng thường ngày, ý là thức ăn loãng hơn 1/3 so với thường ngày. 
*VD nếu bé bú liều lượng là 180ml + 6 muỗng cà phê sữa bột thì mẹ sẽ pha loãng 1/3, nghĩa là 180ml và 2 muỗng sữa bột. 
Nếu bé ăn dặm thì cho bé ăn bột gạo cùng nước luộc rau củ, nước luộc cà rốt khoai tay lấy nước, pha với bột, liều lượng bột gạo là 5% lượng nước. VD: nếu nước là 200gr thì bột sẽ là 10gr. và ngày chia thành 3 bữa sữa và 1 dặm. 

Ngày hôm sau sẽ cho bé ăn lượng 1/2 lượng bình thường
*VD: nếu bú sẽ là 180ml + 3 muỗng sữa bột, 
Nếu bé ăn thì sẽ là lượng bột 200gr, và 20 gr bột gạo, ngày chia thành 2 dặm, 2 sữa. 


Ngày thứ 3 (ngày hôm sau): mọi thứ có thể trở về bình thường. 


Riêng em bé mình sau 24 tiếng uống nước, bé khỏe hẳn bình thường, sáng hôm sau mình cho bé bú sữa, bé ói, dù số lượng không nhiều như hôm qua, và bé ko bị ù lì, ngủ nhiều, mệt mỏi. Mình đổi chiến thuật bằng cách cho bé uống nước, sau đó cho ăn nước hầm rau củ cùng bột gạo pha loãng. Bé ko còn ói nữa. 
Do đó, nếu bé có tiến triển, vẫn ko bị sốt, ko bị tiêu chảy, các bà mẹ có thể cho bé ăn nước hầm rau củ và bột gạo loãng, hoàn toàn không cho thêm dầu, hay các loại phomai. 


Chúc may mắn. 


*Hình sưu tập trên internet và gettyimages.com

SIDS - đột tử trẻ sơ sinh

SIDS Sudden infant death syndrom  - đột tử trẻ sơ sinh là triệu chứng CÓ THỂ GẶP trong 1 năm đầu đời của trẻ. Lý do cụ thể dẫn đến SIDS thì vẫn chưa được phát hiện ra, nhưng các bác sỹ đã cho nhiều lời khuyên giảm thiểu SIDS nhiều nhất có thể: 

• Từ khi trẻ mới được sinh ra nên cho trẻ nằm ngửa, không nên cho cả nằm nghiêng nếu ko chắc chắn là trẻ ko thể lật úp. Tại Ý, bs yêu cầu phải nằm ngửa. 
• Không nên quấn bé quá chặt, trùm chăn, mền, bao bọc quần áo nhiều lớp, sẽ dẫn đến ngộp thở. 
• Nhà cửa phải thoáng mát, không ngột ngạt. 
• Không gần nơi có khói, khói thuốc lá. 
• Không nên dùng crib bumper (cái gối mỏng quấn quanh nôi giúp bé đỡ đụng đầu.) 
• Mùa đông tốt nhất cho bé vào túi ngủ thay vì quấn chăn, nhất là đối với trẻ ngủ 1 mình, khi bé ngọ nguậy, có thể chăn che mặt, mũi bé gây khó thở. 
• Nếu trẻ đã biết lật, nên đặc biệc có sự theo dõi của người lớn, tránh trườn ghợp bé bò lật, rồi ngủ quên tại 1 góc nào đó có chăn, vải vây quanh mặt, hoặc gục đầu vào gối, gây ngạt thở. 

*Túi ngủ, hình sưu tập trên internet

Luôn luôn nhớ SIDS có nguy cơ ở SUỐT 1 năm đầu đời của bé, không nên lơ là, vì nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng sau 3 tháng trẻ đã cứng cáp nên đỡ lo. Ngược lại, theo thống kê, SIDS xuất hiện nhiều nhất là tầm 6-9 tháng tuổi. 

Máy hút sữa

Luật nghỉ hộ sản ở HL là 16 tuần (ít hơn cả VN), và bắt buộc phải nghỉ trước ngày dự sinh 4 tuần (nếu ai thích thì có thể nghỉ trước ngày dự sinh 6 tuần). Tức là nếu ngày dự sinh của bạn là 30/1 thì bạn có thể nghỉ hộ sản từ ngày 18/12 năm trước đó nếu bạn thích (6 tuần trước ngày dự sinh) còn dù thích hay không thì bạn sẽ bị bắt buộc nghỉ hộ sản từ ngày 2/1 (4 tuần trước ngày dự sinh). Cả 2 lần sinh tôi đều đi làm đến ngày cuối cùng theo luật (tức là nghỉ 4 tuần trước ngày dự sinh). Bé đầu tiên của tôi sinh sau ngày dự sinh 1 tuần nên khi con tôi được 11 tuần tuổi thì tôi phải đi làm lại. Bé sau sinh trước ngày dự sinh 1 tuần nên tôi được ở nhà với con 13 tuần. Mặc dù đi làm sớm, tôi quyết tâm cho con bú mẹ 100% 6 tháng đầu tiên nên tôi trang bị cho mình máy hút sữa để mang đi làm.

Tôi dùng máy loại này, đắt, nhưng tôi vô cùng hài lòng. Suốt thời gian xài chưa bao giờ có trục trặc gì. Gọn nhẹ, đeo thành ba lô rất tiện, có cả ngăn để ví, điện thoại và giấy tờ nhỏ. Máy đôi cũng đỡ mất thời gian hơn (tối đa 15' cho 1 lần bơm). Ảnh: nguồn từ internet

Nếu bạn cũng có ý định cho con bú mẹ hoàn toàn trong thời gian đầu & phải đi làm sớm thì tôi có một số kinh nghiệm sau:

- Trước khi đi làm thì hút sẵn một ít sữa cho vào tủ đông để ít nhất ngày đầu tiên mẹ đi làm con có sữa mẹ ở nhà để uống. Nói chung tùy theo lượng sữa của mình nhưng cố gắng dự trữ càng nhiều càng tốt. Nếu không có tủ đông để trữ lâu thì cho vào tủ lạnh rồi cuốn chiếu thay sữa. Nhớ đừng lạm dụng máy bơm thay cho con bú. Chỉ dùng máy bơm thay cho bé bú vài lần/tuần. Tốt nhất là dùng máy bơm cạnh với việc cho con bú (nhưng cũng không nên "bóc lột" "bò sữa" quá): ví dụ khi bé đã bắt đầu ngủ đêm được dài dài, buổi sáng sữa thường rất nhiều (& bổ dưỡng vì cơ thể mẹ được nghỉ ngơi), cho bé bú xong nếu vẫn còn sữa thì dùng máy hút cho hết & lấy sữa đó để dành.

- Đợi bé được tầm 1 tháng thì bắt đầu tập cho bú bằng bình (hút sữa mẹ ra & cho vào bình). 1 lần/tuần. Nhớ là dù cho bé không gặp vấn đề gì khi chuyển từ mẹ sang bình thì vẫn phải tập hàng tuần cho đến khi mẹ đi làm. Bé đầu tiên bọn tôi cho thử thấy quá dễ dàng nên nghỉ là ổn, không tập nữa. Đến khi tôi đi làm thì chồng tôi phải gọi điện cho tôi về cho con bú vì "con khóc và kiên quyết không bú bằng bình". Đến bé sau rút kinh nghiệm tôi làm như trên thì không gặp vấn đề gì cả

- Nếu bé không chịu bú bình (bú bình & bú mẹ đòi hỏi 2 kỹ thuật "hút" hoàn toàn khác nhau nên nếu bé đã quen với 1 kiểu bú mẹ thì rất có khả năng là bé không bú được bình ngay) thì tập cho bé bằng cách cho bé bú ti mẹ, khi đã vào nhịp hút thì từ từ đẩy bình vào thay thế. Cách này có hiệu quả với bé đầu nhà tôi khi bọn tôi phải tập cho bé bú lại bằng bình.

- Khi hút sữa bằng máy đương nhiên sẽ không giống cho con bú → có thể sẽ gặp khó khăn trong việc tạo sữa. Kinh nghiệm là mang theo ảnh của con, ngồi ngắm trong khi hút (bé đầu tôi mang ảnh, đến bé sau thì điệu hơn, có điện thoại có chức năng quay phim nên cứ mở phim của con ra xem - trực quan sinh động :D). Hay cứ nghĩ đến con là cũng giúp kích thích tuyến sữa hoạt động. Có người còn mang quần áo chưa giặt của con theo để ngửi mùi (cái này tôi không làm nên không biết có hiệu quả không)

- Sữa hút xong nếu được thì cho vào tủ lạnh ngay. Nếu không có tủ lạnh thì dùng gel lạnh (như cái cục màu xanh dương trong ảnh) cũng được: cho cục gel vào tủ đông hay tủ lạnh từ đêm trước, mang theo cho vào túi cách nhiệt. Sữa hút xong cho vào túi cùng với gel sẽ giữ cho sữa mát. Về đến nhà thì cho ngay vào tủ đông hay tủ lạnh (tùy lịch sử dụng). Tôi còn dùng thêm mấy cái tương tự như cái này

(Ảnh: nguồn từ internet)

Xem Bảo quản sữa mẹ tại đây

Chuẩn bị làm mẹ (3 tháng đầu)

3 tháng đầu là 3 tháng đòi hỏi sự kiên nhẫn và giữ mình nhất (điều đó không có nghĩa là thả dàn các tháng còn lại), nhưng lý do 3 tháng đầu luôn được mọi người, và bác sỹ nhắc nhở là phải vận động điều độ, kiêng các thức ăn có thể gây hại, giữ sức khỏe tốt, ... vì lý do thai nhi còn rất nhỏ, và cực kỳ nhạy cảm, do đó 3 tháng đầu rất dễ bị sảy thai, và nguyên do thì chưa ai biết cụ thể tại sao. 

Các triệu chứng trong 3 tháng đầu (có người có, có người không): 

• Ốm nghén (ói, buồn nôn, nôn nao) 
• Mũi cực nhạy
• Thích ăn đặc biệt 1 vài loại thực phẩm nào đó
• Ngực cương cứng
• Có thể hay chóng mặt, xây xẩm
• Ngủ nhiều, ngủ bất cứ đâu, bất cứ khi nào, có khi vừa thức giấc sau 8 tiếng ngủ ban đêm nhưng vẫn buồn ngủ. 
• Trong 3 tháng đầu thường thì chưa có triệu chứng ăn nhiều, và cái gì cũng muốn ăn. 
• Có người có cảm giác chán ăn. 
• Bụng đau râm ran như bị hành kinh (điều này làm rất nhiều các bà mẹ lo lắng, nhưng thật ra đây là quá trình hoạt động của "em bé", sau khi thụ thai, trứng sẽ dy chuyển vào tử cung và cố bấu vào thành tử cung, việc trứng bấu vào thành từ cung sẽ gay đâu râm ran. Nếu không có các giấu hiệu nguy hiểm như: đau vùng bụng, đau vùng bụng trên - gần bao tử, xỉu, chảy máu như có kinh thì mẹ không nên lo lắng. 
• Bụng óc ách ăn không tiêu, hay ợ chua, hay xì hơi (:p)

*Trường hợp quá lo sợ, mất ăn mất ngủ vì 1 triệu chứng nào đó, đến bác sỹ để được hướng dẫn khám cụ thể, vì mẹ cần có sự thư thái và bình an thì mới tốt nhất cho sự phát triển của bé, và mẹ có thể cảm nhận được hạnh phúc được làm mẹ. :) 

Các triệu chứng sẽ DẦN DẦN  mất hẳn sau 13, 15 tuần, tuy nhiên cũng có người kéo dài hơn, có người nghén suốt cả thời kỳ mang thai. 

*Các mẹo giúp khắc phục việc ốm nghén: 

• Các thực phẩm khô thường giúp cho việc buồn nôn như: bánh mỳ khô, bánh mỳ que (breadsticks) 
• Súp, các loại trái cây chua có acid thường làm ói nhiều hơn
• Sữa, các sản phẩm từ sữa sẽ làm thức ăn khi ói ra có mùi chịu không nổi :p Và làm mẹ ói nhiều hơn. 
• Trứng thường làm mẹ bị đầy bụng, đầy hơi, bụng óc ách (bloating)
• Thức ăn có ớt, nhiều gia vị nặng cũng sẽ dễ làm trớ thức ăn. 
• Việc đi dạo hàng ngày giúp mẹ thoải mái, hít thở, và đỡ cảm thấy ốm nghén. (cách này là hiệu quả nhất)
• Pha tý nước với gừng giã nhỏ cũng giúp việc buồn nôn. 
• Tại Châu Âu có bán 1 loại thuốc nhỏ vào miệng chiết xuất từ camomile và gừng nhằm giúp chống ói, buồn nôn (nhưng tui xài mà thấy cũng ... không giúp được nhiêu, mà mắc quá xá trời đất, 1 lọ 50ml (xài được 4, 5 ngày) mà nó quất cho 10 hay 15 Euro gì đó! nên tốt nhất xài gừng vừa rẻ, vừa tươi. 
• Tránh các mùi, loại thức ăn làm mình buồn nôn (như tui thì rất ghét hành tây, nên tui ko ăn hành tây trong 5 tháng đầu, yes! tui ói như tháo cống trong 5 tháng đầu các bạn à! huhu!!) 
• Uống trà nóng không chứa Cafein cũng giúp đỡ buồn nôn

Nên làm gì: 

Sau khi biết có thai, ngay lập tức đến bác sỹ sản khoa để siêu âm, xem vị trí của em bé, bác sỹ sẽ cho uống thuốc dưỡng thai và theo dõi định kỳ, cho thử máu. Nên theo dõi 1 bác sỹ duy nhất trong suốt thời kỳ mang thai để họ hiểu lịch sử bệnh lý, quá trình phát triển cụ thể của em bé.

Các câu hỏi nên hỏi bs: 

- Số tuần của thai nhi

- Vị trí của thai nhi

- Miêu tả các triệu chứng ói/nôn/nghén/xây xẩm... nếu có

- Theo dõi cân nặng của mẹ

- Các thức ăn nên và không nên ăn

- Có nên uống thêm vitamin, acid folic, canxi hay sắt hay không (thông thường bác sỹ dựa vào kết quả thử máu để cho thuốc, tuy nhiên acid folic là đặc biệt phải uống!) 

-Nếu có dự định đi xa, đi du lịch, phải hỏi ý kiến bác sỹ. 

-Nếu của mình ra dịch nhầy thì miêu tả màu/mùi cho bác sỹ. 

-Chăm sóc cửa mình thật tốt, nên mua nước rửa phụ khoa, rửa hàng ngày. dùng đồ lót cotton, hút thấm tốt tránh sinh vi khuẩn. Thay thường xuyên nếu có dịch nhầy.
Nên ăn đầy đủ các loại chất nhất là các loại rau quả tươi và thịt đỏ (bò, heo, dê) để bổ sung chất sắt cho mẹ
Phải để sức khỏe thật tốt, tăng cường vitamin C để tránh bị cảm cúm, vì khi có thai, nên tránh uống bất cứ các loại thuốc.

Không nên làm:

• Không nên uống chất có cồn, có cafein (nếu uống cà phê nên uống duy nhất 2 tablespoon/ngày không hơn. tốt nhất ko uống), trà đặc cũng không, nếu thích trà, có thể uống trà camomile (chỉ là 1 loại hoa cúc, ko có cafein, tại châu âu có trà chiết xuất từ các loại trái cây ko có cafein). 
• Không hút hay đứng gần nơi có mùi thuốc lá. 
• Nên đi đứng điều độ, không làm việc quá sức
• Không coi các thông tin kiểu "sảy thai, hư thai"... hoàn toàn không giúp được gì mà còn làm mẹ lo sợ. 
• Không nên: 
• ăn cá, trứng, thịt sống, nếu nghi ngờ thực phẩm chưa chín thì ko nên ăn
• Trái cây, rau quả, phải rửa thật sạch, tránh bị nhiễm virus từ chuột. 
• Không chạm, đến gần mèo, phân mèo, ngay cả chó cũng không nên. 
• Pho mai nên ăn các loại đã tiệt trùng, nếu không rõ quá trình chế biến thì ko nên ăn 
• Không nên ăn gan, các sản phẩm làm từ gan
• Không nên vuốt bụng liên tục, sẽ gây kích thích tử cung đẩy em bé ra ngoài. 
• KHÔNG TỰ TIỆN MUA, UỐNG THUỐC KHÔNG CÓ SỰ TƯ VẤN CỦA BÁC SỸ SẢN KHOA. Nếu đến bác sỹ thường, phải nói rõ mình đang mang thai và số tuần. Không tự tiện uống thuốc ngừa thai mà không có ý kiến bác sỹ sản khoa, dù đọc/nghe/xem từ bất cứ nguồn nào. Không tự tiện uống bất cứ thuốc gì, ngay cả thuốc cảm, thuốc ho và sổ mũi.

*Các triệu chứng cần nên đến bác sỹ ngay: 

• Chảy máu, nhiếu ít gì cũng nên đi bác sỹ. chảy máu ko có nghĩa là nguy hiểm, hư thai, nên đến để biết lý do và tránh phải lo lắng. 
• XỉuBị té/ngã 
• Sốt cao trên 37.5 độ C 
• Đau bụng dữ dội

-------------------------------------------------------

FACTS: tin bên lề

1. Sex không bị kiêng trong suốt kỳ thai, trừ khi có yêu cầu của bác sỹ. 
2. Trong 3 tháng đầu, em bé ko cần năng lượng nên nếu mẹ ko tăng cân cũng ko phải lo lắng
3. Không nên ăn nhiều vì cho rằng tăng cân là tốt, ngược lại, tăng cân làm mẹ mập, ù lỳ, đi đứng khó khăn, và khi sanh thì thường khó sanh, hoặc nếu ăn quá lố, bị tiểu đường thì em bé dễ bị nguy cơ sanh non. 

 *Ảnh sưu tầm từ gettyimages.com

Vì sao nên uống bổ sung acid folic trước khi có thai?

Việc bổ sung acid folic cho mẹ sẽ giúp làm giảm nguy cơ trẻ bị khuyết tật ống thần kinh - Neural tube defects (NTDs). Khuyết tật ống thần kinh xảy ra ở não bộ hay cột sống (hở cột sống). Trong trường hợp nặng, trẻ có thể chết ngay khi còn trong bụng mẹ. Trẻ sinh ra bị hở cột sống sẽ bị liệt ở các mức độ khác nhau.

Xác suất bị khuyết tật ống thần kinh thay đổi theo quốc gia, khu vực sinh sống (ví dụ ở Hà Lan là 6/10,000 còn ở Mỹ, theo thông tin từ Wikipedia thì 1/1,000), nhưng sẽ được giảm đi rất nhiều nếu chế độ ăn uống của mẹ giàu folate và mẹ uống bổ sung acid folic. Khuyết tật ống thần kinh đã hình thành sau tuần thứ 2 đến tuần thứ 4 của thai kỳ - tức là có thể trước khi mẹ biết mình mang thai. Do đó cần bổ sung acid folic TRƯỚC KHI có thai. Ở Hà Lan, để đảm bảo cơ thể mẹ có đủ acid folic vào thời điểm thụ thai, lời khuyên chung là uống bổ sung acid folic 3 tháng trước khi mang thai (nếu lâu hơn thì không có hại gì nên tốt nhất là khi quyết định có thai nên uống bổ sung acid folic ngay). Sau đó tiếp tục uống đến khi thai nhi được 2-3 tháng tuổi thì có thể ngưng.

Công thức làm imprint

Tôi làm 2 cái khuôn lưu lại dấu bàn chân & bàn tay của con gái cách đây hơn 2 năm mà vẫn nguyên xi không bị hư hỏng hay xuống cấp tí nào cả

(trước khi nướng)

Công thức bột:

- 3 chén bột mỳ

- 1 chén muối

- 1 chén nước ấm (cho tay vào được)

- 3 muỗng canh dầu ăn

dùng que trộn bột của máy đánh trứng đánh 1 tẹo cho mọi thứ trộn vào nhau rồi lôi ra nhồi.
Bé có thể cùng tham gia cán bột trước khi in dấu chân & dấu tay của mình vào.

Bột này có thể cho bé chơi như đất sét vì nếu bé có lỡ cho vào miệng thì cũng không độc hại. Thậm chí có thể nặn hình này hình kia rồi đem đi nướng như 2 cái khuôn kia (tôi không làm vì tôi không khéo tay :D)

Trước khi nướng có thể dùng que viết ngày tháng để lưu lại (tôi quên mất) hoặc nếu muốn dùng để treo thì nhớ khoét lỗ.

Nướng:

- 1h 80 °C

- 1h 100 °C

Sau khi nướng: do hàm lượng muối cao & hàm lượng nước thấp nên dù thành phần bột toàn những thứ "ăn được", sản phẩm có thể giữ được lâu mà không bị nấm mốc hay vi sinh vật làm biến chất

*Ghi chú thêm:

Đây là bản "thực hành" của mình (người editor thứ 2 của trang học làm mẹ). Mình giới thiệu thêm để mọi người có thêm ý tưởng

 *Dấu hôn môi là mình tự bôi son rồi hôn thật mạnh vào, nó sẽ ra hình ngay, sau khi nướng, son ko phai hay biến màu.

* Dấu tay là của con gái mình.

* Hình trái tim là mình nhào bột cùng màu thực phẩm (màu của wilton), sau đó mình ép cục bột màu có bề dầy bằng hoặc nhỉnh hơn bề dày miếng "tượng chính". Mình dùng 1 cái khuôn bánh quy cắt 2 hình trái tim ở cả 2 miếng (màu trắng và màu xanh), sau đó mình tráo 2 trái tim ở 2 màu khác nhau, nó ra thế này. :)

* Hình tròn mình làm y chang nhưng dùng đũa, mình khoét 1 lỗ ở tượng chính, và vo 1 cục bột nho nhỏ của bột màu và cho vào lỗ.

*Đế mình làm thế này: --> Thành phẩm sau khi nướng thành thế này:

Với công thức trên, mình thử nghiẹm được 3 tượng, đây là 2 cái còn lại:

 

*Sau khi nướng mình dùng màu nước (ko trộn nước vào, dùng tuyết bóp lên cọ sơn luôn, nếu cho nước vào sẽ hư tượng. Tuy nhiên có lẽ mình chưa tìm được màu phù hợp nên nó bị nứt nẻ ;((

 

* Màu trắng như tượng thời la mã cổ. Có điều mình nhồi và cắt bột ẩu nên nó thành lỗi nhấp nhô. ;D

Chuẩn bị làm mẹ (Làm sao biết mình có thai/dấu hiệu có thai))

Gồm các dấu hiệu hoặc cách "phát hiện" như sau: 

1. Mất vòng kinh: Dấu hiệu này thường chính xác cho những ai có vòng kinh đều đặn, những ai có vòng kinh không đều thì khó mà phát hiện ra bằng phương pháp này. 
2. Đo nhiệt độ cơ thể: Sáng sớm, khi vừa ngủ dậy lập tức đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế, đặt nhiệt kế trong nách trong 10 phút, nếu nhiệt độ đo được từ 36.8 cho đến 37.2 là dấu hiệu có thai NHƯNG cũng có thể là dấu hiệu đang rụng trứng. Nếu là rụng trứng thì đây là thời điểm thích hợp để thụ tinh. Đo liên tiếp trong 3-4 ngày, nếu nhiệt độ buổi sáng luôn như thế thì phần trăm có thai KHÁ CAO (không có nghĩa là 100% do có thai). Đắp chăn ấm, mặc áo lạnh không ảnh hưởng gì đến nhiệt độ cơ thể.
3. Thử máu: có thể đến xin bác sỹ toa thử máu để biết có thai hay không. 
4. Siêu âm: Nếu thai đã trên 5 tuần thì có thể thấy túi chứa em bé, nếu quá nhỏ sẽ không tìm ra. 
5. Que thử thai: rất tùy thuộc vào độ tuổi của thai, nếu thai tầm 2-3 tuần thì khó phát hiện ra.
   

Trong các cách trên, thử máu để đo lượng hormone là chính xác nhất, vì ngay sau khi thụ tinh, dù là 5 ngày thì hormone cũng đã thay đổi. 

Để biết rõ độ tuổi của thai, chính xác nhất là đo kích cỡ của túi chứa em bé. 

-------------------------------------------

Ốm nghén xuất hiện tùy vào từng người, có thể xuất hiện trong vòng rất sớm, 2-3 tuần, cũng có thể sau 5-6 tuần hoặc không bao giờ xuất hiện. 

• Ngực cương cứng
• Hay buồn nôn nhất là vào buổi sáng, nhưng ko có nghĩa là chỉ xuất hiện vào buổi sáng
• Mũi rất thính
• Có thể chóng mặt, xây xẩm. 
• Đầu vú trở nên thâm đen (tùy người, Châu âu thường ít bị hơn châu á), dấu hiệu này xuất hiện thường trễ hơn việc buồn nôn
• Bụng có đường chỉ nâu (chỉ xuất hiện trễ sau 16-18 tuần; Người Châu âu thường ít bị hơn châu á).
  
  Nếu ai nghi ngờ mình có thai nhưng que thử chưa tìm ra, tốt nhất nên thử máu để biết chính xác.
  
  Việc có thai dù đang uống thuốc ngừa thai có thể xảy ra, nếu phát hiện có thai, lập tức ngưng thuốc. Theo lý thuyết, thuốc ko làm ảnh hưởng đến thai nhi.
  
  Sau khi biết mình có thai, nên đến bác sỹ phụ sản khám ngay và được cho thuốc dưỡng thai (vitamin/acid folic hoặc / và chất sắt).
  
  Chúc may mắn.
   
  *Hình minh họa từ gettyimages.com

Chuẩn bị làm mẹ (quyết định có em bé)

Bầu bì, sinh nở, click tại đây

*Sức khỏe:

Nên đến bác sỹ xin kiểm tra sức khỏe toàn diện và nói rõ mình muốn chuẩn bị mang thai, thông thường tại Ý, bs cho 1 loạt danh sách cần thử máu lẫn nước tiểu, tùy lịch sử bệnh lý mà bs cho thử từ 5 đến 7 ống máu, trong đó bao gồm cả AIDS. Và trong suốt thời kỳ mang thai, mẹ sẽ được kiểm tra thường xuyên máu cách 3-4 tháng 1 lần. Đặc biệt mẹ phải biết rõ mình đã từng bì phát ban (Rubella/German measles) hoặc bị trái rạ (chicken pox) chưa - 2 bệnh này nếu mẹ bị trong thời kỳ mang thai là cực kỳ nguy hiểm, hoặc làm sảy thai, hoặc làm thai nhi bị mù mắt, và các nguy hiểm khác. Nếu mẹ không rõ, có thể xin bs thử máu để tìm ra. Nếu chưa từng bị, phải đi chích ngừa và chờ sau 3 tháng kể từ khi chích ngừa mới quyết định có thai. 

Nên khám răng tránh bị xử lý, nhổ răng khi mang thai, ngay cả mắt. 

*Dinh dưỡng: 

Nên ăn những thức ăn tốt cho sức khỏe và điều độ, luôn nhớ, mẹ mà khỏe thì con mới khỏe. 

Không nên ăn các thực phẩm chưa nấu chín (cá, thịt, trứng), phòng trường hợp đậu thai mà không biết. Các món không rõ đã chín hay sống cũng ko nên ăn. Rau, trái cây phải rửa thật sạch. Tránh không đến gần mèo, chuột, mang virus gây hại cho sự phát triển não bộ của bé. Không nên ăn các loại pho mai sống chưa qua xử lý. Tại Ý bs khuyên ăn 3 loại duy nhất là ricotta, parmesan cheese và mozzarella. 

Nếu hút thuốc, uống rượu thì phải bỏ. 

*Vitamin: 

Có thể uống trước và đặc biệt trong 3 tháng đầu. 

Tại Ý ko yêu cầu uống khi chuẩn bị mang thai, chỉ uống sau khi đã đậu thai. 

LUÔN LUÔN HỎI Ý KIẾN BÁC SỸ KHI MUA BẤT CỨ LOẠI THUỐC NÀO

Chúc may mắn, các bà mẹ tương lai! :)

Cho con bú bằng sữa mẹ

Sữa mẹ tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Chắc chắn phải có nhiều lý do thì luật của VN mới yêu cầu tất cả các sản phẩm sữa bột khi quảng cáo phải nói câu này, dù rằng nói quá nhanh, người nghe cũng chưa kịp nghe kỹ để mà đánh giá, và dỹ nhiên cũng phải có lý do mà ở Hoa Kỳ và các nước châu Âu, các loại sữa bột không được phép quảng cáo trên TV hay làm băng rôn treo ngoài đường. 

Lý do đầu tiên và duy nhất là: SỮA MẸ LÀ TỐT NHẤT CHO TRẺ SƠ SINH VÀ CẢ TRẺ NHỎ, vì nó không thừa, cũng không thiếu, dỹ nhiên hoàn toàn không quá nhiều đường và chất béo như sữa bột, dễ làm em bé BÉO PHÌ, chứ ko làm em bé phát triển tốt hơn như nhiều người "tưởng tượng". Ngoài ra trong sữa mẹ có 1 thứ hoàn toàn không mua được, đó là chất ĐỀ KHÁNG. Trong 3 tháng đầu đời, trẻ sơ sinh ko tự tạo ra chất đề kháng như người lớn, bé lấy nguồn đề kháng chủ yếu từ sữa mẹ, dù cơ thể bé ngay sau khi sinh cũng có đề kháng lấy từ cơ thể mẹ, nhưng trong 3 tháng đầu, bé phải tiếp tục được nhận đề kháng từ sữa mẹ. do đó, lặp lại 1 lần nữa SỮA MẸ LÀ TỐT NHẤT CHO TRẺ SƠ SINH VÀ TRẺ NHỎ

Bất cứ người mẹ nào cũg có sữa cho bé! TUY NHIÊN, sữa chỉ có thể được sản xuất nếu bé mút hiệu quả, nếu bé ko bú mẹ thì có ăn 100 cái chân giò hầm đu đủ hay gi gì đó cũng ko có sữa! Ai không tin có thể làm thử! ;p Do đó, việc cho con bú, đặc biệt là những giây phút đầu tiên là rất rất quan trọng. 

Nhưng việc cho bú không phải dễ dàng, khi bé mới sinh, việc mút vú mẹ là rất cực nhọc, do đó nếu mẹ làm ko khéo, không biết cách giúp bé mút thì việc mút không hiệu quả, đặc biệt là những bé "làm biếng" ko muốn ăn mà chỉ ngủ. 

*Cách cho con bú. 

1. Cách cơ bản nhất là cho con bú giáp bụng mẹ, hay còn được gọi là phương pháp cổ điển (classic)

Ôm bé sao cho bụng bé giáp sát vào bụng của mẹ, điều này cực quan trọng, ai thử uống nước mà đầu nghiêng hẳn 1 nơi, người nghiêng hẳn 1 nẻo xem sao! Huống chi là trẻ sơ sinh phải bú-làm việc, tập trung rất nhiều cơ mặt.Cho cổ và đầu bé dựa vào cánh tay của mẹ, cánh tay còn lại nhẹ nhàng nâng bầu ngực lên và cho núm vú cạ vào phần môi trên của trẻ, chú ý, trẻ tự ngậm núm vú và mút, chứ không cố nhét núm vú vào miệgn trẻ, cũng ko có cong người để bé mút, mà động tác cơ bản là trẻ dựa vào mẹ, chứ mẹ ko khom người vào bé. 
Khi cạ núm vú vào môi trên của trẻ, trẻ sẽ làm 1 động tác lá há miệng và đầu lắc qua 2 hướng - nhiều người lầm tưởng động tác này là trẻ ko muốn bú, nhưng thực chất đây là 1 phản xạ của trẻ sơ sinh - bé đang tìm núm vú của mẹ. Khi bé mở miệng tìm núm vú, cánh tay mà đầu bé đang dựa nâng lên, cho miệng bé vào núm vú và ôm chặt bé tư thế đó. Cánh tay còn lại vẫn nâng bầu vú từ phía dưới để giúp bé bú tốt. 
Nhiều người dùng ngón trõ và ngón giữa làm hình cái kéo để giữ núm vú khi cho con bú với lý do là sợ bé ngạt thở. SAI LẦM, cách đó không chỉ ko giúp mà ngược lại dễ bị gây tắc tuyến sữa, dẫn đến đau nhức. Bản thân em bé rất nhỏ, nhưng nó có những phản xạ rất giỏi, nếu nó khó thở, nó tự động thở bằng miệng và ngưng mút, ngoài ra cánh mũi thiết kế rộng chiều ngang hoàn toàn giúp bé thở được khi được cho bú.Đây là cách cơ bản giúp mẹ cho con bú những ngày đầu tiên, đặc biệt nếu bé chưa biết mút một cách "pro" ;) Nếu làm hiệu quả các chu trình trên thì mẹ ít nguy cơ bị tắc sữa gây đau nhức, sốt cao.
Ngoài cách cơ bản này, còn có các động tác khác như: 

 

Các* *Các vấn đề thường gặp khi cho con bú: 

1) Núm vú bị nứt, gây đau, rát và có thể chảy máu (sore nipples): đây là triệu chứng rất thường gặp, đặc biệt là những ngày đầu tiên khi cho bé bú. thông thường mẹ có thể ngưng cho con bé trong vài ngày và dùng tay/máy bơm tay/máy bơm sữa bằng máy để hút sữa ra. TUYỆT ĐỐI  không nên ngừng cho bú / ngừng bơm vì sẽ làm tắc ống sữa, dẫn đến đau nhức, sốt cao (engorgement). Hoặc có thể mua 1 núm vú bảo vệ bằng silicon (nipple nursing shield) đặt lên núm vú, và cho bé bú bình thường. 

2) Tắc ống dẫn sữa: triệu chứng thường gặp khi bé bỏ bữa, hoặc cho bú ko đúng cách sẽ dẫn đến tắc ống sữa. Gay đau tức ngực, có thể khắc phục bằng cách tắm nước ấm, chường nước ấm quanh vùng bị tắc, mát xa nhẹ nhàng, và cho bé bú hoặc dùn máy bơm sữa ra. Trường hợp mẹ bị sốt thì ngưng cho bé bú mà phải tự vắt/bơm sữa ra. 

3) Nhiễm trùng: việc núm vú bị nứt, nếu không chăm sóc tốt sẽ dẫn đến nhiễm trùng, gây đau, sốt, phải đến bác sỹ để xin hướng dẫn. 

*Cách vệ sinh ngực khi cho con bú: 

Không cần phải rửa núm vú trước và sau khi cho con bú bằng xà phòng, mà có thể rửa bằng chính sữa mẹ, hoặc với nước thường. 

*Các công cụ giúp cho con bú hiệu quả. 

-Núm vú giả bảo vệ núm vú (nipple nursing shields): dùng khi núm vú bị nứt, đau, chảy máu

-Bông thấm sữa(antibacterial breast protection pad): có 2 loại: loại dùng nhiều lần, có thể đặt vào áo ngực và giặt như vải mỏng bình thường. Loại 2 là dùng 1 lần. Theo beo thân, tui khuyến khích mọi người dùng loại giặt dùng nhiều lần vì 2 lý do chính: tiết kiệm tiền bạc, và không thải rác vô lý.

More Views

-Ống xi lanh để tạo form cho núm vú: Giúp mẹ nào có núm vú khá phẳng, khó cho bè trong việc mút những ngày đầu tiên. Đơn giản là ống tiêm chích bình thường, dùng dao cắt phần lỗ kim để nó hoàn toàn 1 1 xi lanh. Đổi ngược đầu bơm sang đầu kim đã được cắt, để phần đuôi ống tiêm trở thành 1 lỗ rỗng. TRước khi cho con bú, dặt đuôi xi lanh lên núm vú và kéo để núm vú có form nhô ra, giúp bé bú dễ dàng hơn. 

-Máy hút sữa: máy bơm tay thường khó khăn, và rất cực nhọc, máy bơm máy là tốt nhất. Nếu trong những ngày đầu bé ko bú mẹ nhiều (ít nhất 5 lần bú hiệu quả, mỗi lần bú là ít nhất 15 phút/bên ngực) thì mẹ phải dùng máy để kích sữa, cách 3 tiếng bơm 1 lần, ko ra sữa, ko ra colostro cũng phải bơm. Máy tay dùng cho các bà mẹ có sữa ra đã nhiều, và luôn nhớ, việc bơm sữa rất tùy thuộc vào bản thân từng người và từng lúc bơm khác nhau, có nhiều khi bơm ra ít nhưng ko có nghĩa là mẹ hết sữa hoặc không có sữa. Máy giúp mẹ kích sữa nhưng nó hoàn toàn không thể thay thế việc bú của em bé. 

*Cách cho con bú đúng sẽ giúp bé lấy được toàn bộ các dưỡng chất trong sữa, và giúp mẹ cách tính lượng bé ăn, cũng như giúp bé có thói quen bú mẹ theo đúng bữa, ko bú lắt nhắt, ngậm mút chơi vài cái rồi lặp đi lặp lại.  

-1 bữa ăn của bé thông thường bao gồm 2 bầu ngực, cho bé ngậm bầu ngực thứ nhất từ 15-20 phút (thời gian đủ dài để bé nhận được tất cả lượng chất béo và đường từ sữa mẹ, vì sữa ko tiết ra như 1 bữa ăn đầy đủ thịt cá chất đạm tinh bột, mà nó tiết ra dần dần, và lượng đường thường là sau khi bé đã mút 1 khoản thời gian nhất định). Cho bé ợ hơi, thay tã cho bé, vì thi thoảng em bé thường ngủ sau khi bú bữa đầu tiên, thay tã giúp bé tỉnh táo để ăn bữa thứ 2 . Sau khi thay tã xong, cho bé ngậm ti thứ 2 cũng từ 15-20 phút. Nếu bé hoàn toàn ngủ, ko muốn ăn, tôn trọng quyết định của bé. Bữa ăn tiếp theo sẽ được cho bú phần ngực bé chừa lại. 
-Đối với trẻ vừa mới sinh, thông thường bé ít khi hoàn tất được 1 bầu ngực, nên mẹ sẽ cho bầu ngực thứ 2 vào bữa tiếp theo. 
→Việc tính giờ và cho bú 2 ngực giúp bé có thói quen ăn đúng bữa như 1 em bé bú bình, ăn đến khi no, không ăn lắt nhắt. Giúp mẹ tính được lượng sữa bé ăn, nếu bé ăn ít hơn về khoản thời gian/ chỉ ăn 1 ngực thì mẹ nhận ra ngay bé ăn ít hơn bình thường. 
→ Nếu bé bú theo 1 chuẩn ví dụ mỗi bên ngực là 20 phút, nhưng sau đó ọc sữa rất nhiều, nghĩa là bé ăn quá nhiều, bao tử "trả lại" phần thừa. (em bé sơ sinh thường ăn quá nhiều vì "phê" và ít khi chê mẹ) Nên mẹ sẽ dựa vào cách tính giờ mà giúp bé ăn đúng khả năng. Sữa mẹ có 2 "loại": sữa đầu và sữa sau (ai thường hút sữa sẽ thấy rất rõ). Sữa đầu (khi bé mới bắt đầu bú) thường chỉ hơi đục vì chứa nhiều đường và nước. Mục đích của sữa đầu là giúp bé "giải khát". Sau khi bé bú hết phần sữa đầu sẽ đến phần sữa sau. Phần sữa này đục vì nhiều chất béo và các chất dinh dưỡng khác, đây chính là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho bé. Vì vậy, khi bé bú được 2 bên nhưng không đủ sức bú hết cả 2 bên thì nguyên tắc cho bú là cho bé bú 1 bên đến khi hết sạch sữa, sau đó chuyển sang bên kia. Nhớ ghi lại hoặc tìm cách ghi nhớ vị trí cho bú để bữa bú tiếp theo sẽ chuyển ngược lại (ví dụ: cho bé bú hết ngực trái, sau đó chuyển sang ngực phải. Như vậy, đến lần bú tiếp theo sẽ cho bé bú ngực phải trước rồi đến ngực trái). Làm như vậy tránh trường hợp bé bú toàn phần sữa đầu của 2 bên. Bé sẽ vẫn lên cân, thậm chí lên cân tốt (vì đường cung cấp nhiều năng lượng) nhưng tăng trưởng sẽ không tốt vì thiếu các dưỡng chất quan trọng của phần sữa sau. 

*Cách cân lượng bé bú những ngày đầu tiên: Phương pháp này dùng chủ yếu cho bé thiếu cân, thiếu tháng. Yêu cầu nhà phải có 1 cân dành cho em bé.

Cách làm: trước khi ăn, tháo tã cho bé, (quần áo, vớ phần còn lại giữ nguyên) cho bé lên cân. Sau đó mang tã vào và cho bé ăn. Sau khi ăn xong, tháo tã ra (phần quần áo vẫn giữ nguyên) và cân bé thêm lần nữa. Số cân dôi ra là lượng sữa bé vừa ăn. 


*LƯU Ý: 

• Không cho bé bú bình hoàn toàn trong 40 ngày đầu tiên, vì sau đó bé sẽ không bú mẹ. Nghĩa là có thể cho bú pha trộn, cả mẹ và bình, và mẹ phải luôn luôn nhớ, bú bình rất dễ, và thoải mái cho bé, nếu làm ko khéo, bé sẽ chọn bình thay vì ti của mẹ. Để kích thích tuyết sữa và giảm thiểu khả năng bé chọn bình thì nên cho bé bú mẹ nhiều hơn. 
• Không nên cho bé ngậm ti giả (pacifier) vào 40 ngày đầu tiên, vì có nguy cơ bé sẽ không bú mẹ. 
• Nếu mẹ phải đi làm thì nên tập cho bé sử dụng bình sữa từ đầu (cho bé dùng bình 1, 2 lần trong 1 ngày) để bé quen dần cả việc bú ti mẹ và bìh. vì rất nhiều trường hợp bé bú mẹ thì hoàn toàn không bao giờ ngậm bình sữa.

-------------------------------------------------------------
FACTS: thông tin bên lề

• Sữa mẹ luôn luôn tốt, và không phai lạt, hay loãng dần, thiếu chất dần như rất rất nhiều người TUỞNG TƯỢNG. Việc bé phải ăn dặm thêm ko phải vì sữa loãng dần mà là bé cần nguồn năng lượng nhiều hơn, chỉ uống sữa thì không đủ đáp ứng. Ví như người lớn, không ai có thể chạy nhảy, đi làm, nấu nướng ... mà chỉ cần uống sữa nguyên ngày ko cần ăn gì. Trẻ con cũng thế. 
• Sữa mẹ đáp ứng theo nhu cầu của bé, bé mút ít, sữa ra ít, mút nhiều sữa ra nhiều. 
• Ngực to, ngực bé không liên quan gì đến việc có sữa-không có sữa, hoặc sữa nhiều-sữa ít
• Mẹ bị stressed thì sữa tiết ra ít.
• Để kích sữa, mẹ nên cho bé ngậm ty mỗi bên 10-15 phút cách 2-3 giờ 1 lần để sữa tiết ra. VD: bữa ăn thứ 1 là lúc 8h sáng thì bữa tiếp theo là 11h (cách 3 tiếng). 
• Tại châu Âu, việc ngậm ty là cách kích sữa tốt nhất và gần như duy nhất. Thức ăn hầu như ko giúp gì nhiều. Có vài loại sản phẩm chiết xuất từ cây cỏ hoàn toàn tự nhiên, nhưng nếu bé ko mút thì sữa cũng ko ra. 
• Có các loại vitamin dành cho mẹ khi cho con bú, nhưng không phải lúc nào cũng cần thiết. 
• Có phươg pháp chữa bằng hormone để mẹ tiết sữa, nhưng các nhà tư vấn cho con bú không khuyên dùng. 
• Khi mẹ cho con bú, phải hết sức cẩn thận, kỹ lưỡng khi trong trường hợp phải uống bất cứ loại thuốc nào (nên hỏi ý kiến của bác sỹ để họ cho loại thuốc hợp lý). 
• Mẹ nên ăn uống hợp lý, và không cần phải kiêng cữ gì cả. tuy nhiên, có 1 số sản phẩm mẹ ăn có thể ảnh hưởng đến bé như: sữa bò, socola, và các thức ăn gia vị quá nhiều. Tùy từng bé, không phải bé nào cũng gặp phải. 
• Trong thời gian bé bú mẹ 100% mà bé bị táo bón, mẹ có thể uống chiết xuất từ tỏi 100% tự nhiên, bán tại các hiệu thuốc tây, hoặc các tiệm bán hàng tự nhiên. LUÔN LUÔN PHẢI HỎI Ý KIẾN CỦA BÁC SỸ trước khi mua thuốc uống, dù là thuốc có thành phần tự nhiên, hoặc báo bác sỹ của bé khi khám bệnh để họ cho ý kiến. 
• Nếu mẹ bị cảm, không sốt thì vẫn cho con bú bình thường, nếu có thắc mắc, nên hỏi ý kiến của BÁC SỸ. 
• Việc cho con bú là khoảng thời gian rất quý giá và ngọt ngào của cả MẸ và con, Do đó, nếu bị đau, nhức, khó chịu nên tìm cách khắc phục ngay để có thể tận hưởng giây phút tuyệt vời của việc làm mẹ. 
• Ai đã chọn cho con bú bình thay vì bú mẹ thì cũng không nên cảm thấy lo lắng, hay có lỗi, đó chỉ là 1 lựa chọn. Việc cho co bú phải có 1 sự hợp tác từ cả 2 phía mẹ-con, nếu mẹ cảm thấy không sẵn sàng cho con bú, điều đó hoàn toàn tự nhiên. Con cũng sẽ yêu mẹ y như những em bé bú mẹ khác. ;) 

Bảo quản và sử dụng sữa mẹ click tại đây

CHEER!

*Hình minh họa nguồn từ internet

Chăm sóc trẻ sơ sinh (continued)

CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH (phần 1) click tại đây 


*Nhiệt độ:

• Mùa hè: tránh quấn bé quá nhiều lớp sẽ dẫn đến ngạt thở, mặc quần áo mát mẻ, chất liệu hút ẩm tốt (100% cotton), Không nên cho trẻ phơi nắng trực tiếp quá lâu sẽ bị ung thư da do da bé còn rất nhạy cảm; Nếu bé có vết chàm (birthmark màu hồng, đỏ như nốt ruồi son) thì không nên cho ánh mặt trời rọi trực tiếp vào vùng có bớt. Nên cho bé đi dạo khi trời mát để bé nhận được vitamin D tự nhiên từ ánh nắng, và hít thở khí trời.
• Mùa đông: Nhiệt độ tốt nhất cho bé là 18-20 độ C, nên tiếp tục cho bé đi dạo ngay cả thời tiết lạnh để bé thích nghi với thời tiết và hít thở khí trời. Quấn bé đủ ấm, nhất là phần cổ, ngực và bàn chân. Nên mở của sổ mỗi ngày 5-10 phút để thay đổi không khí. 
• Trong những ngày đầu đời (nhất là 15-20 ngày đầu) trẻ ko đổ mồ hôi, nên không nên quấn bé vì nghĩ tay chân lạnh thì bé cảm thấy lạnh. Khi bé thật sự lạnh, tay chân sẻ run rẩy. Bé đổ mồ hôi khi cơ thể đã trữ được 1 lượng mỡ vừa đủ, tùy cơ thể từng bé. 

*Chăm sóc cuống rốn:

• Tốt nhất là không tắm cho bé cho đến khi cuốn rốn khô và rụng hẳn. chỉ cần lau người bằng nước hoặc bằng 1 miếng bông tắm (sponge). Chú ý lau khô da bé hoàn toàn sau khi được lau mình. Hoàn toàn tránh vùng rốn. Rốn nên được băng bằng miếng băng gạt (băng gạt quấn cuống rốn, xếp ngay ngắn, sau đó cho bé đeo 1 miếng băng cotton quanh vùng bụng để tiện việc thay tã, thay quần áo), Nếu thời tiết quá ẩm, cuống rốn dễ bị ẩm, khó rụng, thì có thể mua miếng băng gạt có sẵn alcool để lau vùng xung quanh rốn cho bé hàng ngày. sau đó quấn rốn cho bé như cũ. Băng gạt nên được thay mỗi ngày đến khi rốn hoàn toàn rụng. Để rụng tự nhiên, không lay, không kéo. 
• Nếu trường hợp tắm cho bé khi cuống rốn chưa rụng, nên dùng máy sấy tóc sấy nhẹ nhàng cho cuống rốn khô trước khi băng rốn lại. 

*Thay tã, lau cửa mình cho bé gái:

• Dùng 1 bông gòn/khăn ướt (wipe) 1 tay cầm khăn, 1 tay nhẹ nhàng mở cửa mình của bé lau nhẹ nhàng theo chiều từ cửa mình đến hậu môn, lau 1 lần duy nhất, không lau nhiều lần bằng cùng 1 khăn sẽ vô tình mang vi khuẩn từ hậu môn vào cửa mình bé. 
• Của mình bé gái những ngày đầu tiên vẫn còn dính nước ối màu trắng đục, có thể dùng bông gòn, chấm dầu olive, lau nhẹ nhàng phía ngoài. Tuyệt đối không cố mở phần môi trong của cửa mình để lau. 
• Khi rửa cửa mình, rửa đít cho bé, nên cho bé nằm ngửa trước với nước, nước chảy trực tiếp sẽ giúp việc rửa sạch sẽ và hiệu quả. 

*Chuẩn bị quần áo cho bé những ngày đầu tiên: 

• Mùa hè: 1 bộ body dài tay 100% cotton. Nếu nhiệt độ nóng tầm 35-37 độ C hạn chế đội nón, găng tay găng chân. Lý do: nhiệt độ trong bụng mẹ là 37 độ C, khi ra ngoài nhiệt độ thấp hơn, có gió nên bé sẽ bị shocked, chỉ nên cho bé mặc đồ dài tay vài ngày đầu, sau đó có thể mặc theo mẹ, cách tốt nhất để mặc đồ cho bé là mẹ mặc gì con mặc nấy, VD: mẹ mặc áo dài tay thì con cũng sẽ mặc như thế.
• Mùa đông: 1 bộ body ngắn tay 100% cotton mặc như đồ lót, 1 bộ body dài tay chân mặc ngoài chất liệu dày giữ ấm tốt (có thể dùng pile). Đối với trẻ 3 tháng đầu đời, hạn chế ăn mặc rườm rà, chất liệu cứng, thô, hoặc quần có cáp quần cứng gây khó chịu, vì bản thân việc thay tã, tắm rữa và ngay cả bú cũng là 1 công việc rất cực nhọc.

 *Bữa ăn của bé: 

Những ngày đầu tiên, bé có xu hướng ngủ nhiều hơn ăn, nếu bé ngủ quá nhiều và lâu (hơn 5, 6 tiếng/ giấc) thì cứ để bé ngủ. Có thể canh đồng hồ nếu trong vòng 24 tiếng, bé ăn ít hơn 5 bữa thì có thể thức bé để cho bé ăn. Không nên dùng khăn ướt lau mặt để thức bé dậy, mà nên nhẹ nhàng dùng ngón tay gãi ở sống lưng bé. Nếu bé hoàn toàn ko muốn ăn, tôn trọng quyết định của bé. Vì việc ngủ cũng hoàn toàn giúp bé lớn, và não cũng phát triển khi bé ngủ. 

Cho con bú bằng sữa mẹ--> click tại đây

*Giúp bé phân biệt ngày và đêm: 

Trong vòng 1 năm đầu đời, cơ thể trẻ làm việc theo chu kỳ 25 giờ/ ngày, và bản thân bé ko thề phân biệt ngày và đêm, bé có thể ngủ suốt ngày, cũng có thể ngủ ngày và thức đêm. Để giúp bé phân biệt ngày-đêm - việc quan trọng hình thành thói quen ngủ giấc dài ban đêm thì cần làm: 

• Từ những ngày đầu tiên, nên thay tã cho bé ban ngày cách 3 tiếng 1 lần, thay nhẹ nhàng, không nhất thiết phải thức bé. Nếu bé tự thức thì tốt, nếu ko thì mẹ cứ việc thay tã và cho bé trở về giường để ngủ. Ban đêm thì hạn chế thay tã. 
• Ban ngày, khi trời sáng, nên mở hết tất cả của cho ánh sáng, tiếng động tràn vào, không nên cách ly bé trong phòng kín, ánh sáng tối và hoàn toàn yên tĩnh, việc này làm bé không nhận ra sự khác biệt giữa đêm và ngày. Việc đi dạo là 1 cách hiệu quả để giúp bé hình thành thói quen ngày-đêm. 
• Ngược lại, ban đêm nên cho bé ngủ trong không gian tối HOÀN TOÀN, và yên tĩnh. Trường hợp bé ăn đêm, nên vặn đèn chế độ rất nhỏ đủ để mẹ thấy đường, nếu bé ăn đêm trong tình trạng đang ngủ gật thì cũng ko nên thức bé.  Chú ý: bé hoàn toàn có thể tự chọn lượng sữa và thời gian ngủ cho bản thân, mẹ ko nên can thiệp. 

*Cân nặng của bé: Sau khi sanh những ngày đầu bé sẽ ngủ, ít ăn nên lượng cân nặng sẽ giảm, nên canh cân nặng, không nên để bé giảm hơn 10% so với số cân khi sinh. VD: nếu bé khi sanh ra nặng 3kg300gr, thì bé được sụt maximum 330gr. Nếu sụt quá 10% thì phải đến bác sỹ xin ý kiến. Trong vòng 2 tuần đầu tiên kể từ khi sanh, bé phải lấy lại số cân ban đầu, nghĩa là sau 2 tuần, bé phải cân nặng ít nhất là 3kg300gr. 

Tại Châu Âu, mẹ có thể đến các điểm clinic của chính phủ, đến chuyên gia tư vấn cho con bú sữa mẹ để đo đạc hàng tuần, hoặc tại cái nhà thuốc họ có cho thuê cân (scale) mang về nhà trong vòng ít nhất 2 tuần. Cân nặng không nhất thiết phải đo thường xuyên trừ khi bé thuộc dạng nhẹ cân, cần phải kiểm tra thường xuyên. 

*Những ngày đầu tiên của bé, bé khóc không ra nước mắt. ;) 

*Sau khi sanh thỉnh thoảng mẹ bắt gặp bé hay run lẩy bẩy, có thể kiểm tra bằng cách nắm 2 tay bé, nếu bé dừng lại, ko run nữa là ổn. Tình trạng này mất dần trong 1-2 tuần sau khi sinh.

*Việc uống: Bé bú sữa mẹ 100% thì trong 6 tháng đầu đời nên uống hoàn toàn sữa mẹ, ko uống thêm nước, trà camomile hay bất cứ thứ gì khác. Bé bú sữa bình thì có thể sẽ được cho ăn thực phẩm khác sớm hơn, tùy từng bé, và tùy ý kiến của bác sỹ mà cho ăn. Tuy nhiên, sữa là nguồn năng lượng và là nguồn chất lỏng chủ yếu của bé.  

*Nhiệt độ cơ thể bé: 
Chân tay bé sơ sinh luôn luôn mát lạnh, điều đó ko có nghĩa là bé cảm thấy lạnh, nên đừng vì thế mà bao bọc các lớp cho bé, chỉ làm bé thêm khó thở và không thể mở rộng tay chân, ngón tay, chân, cơ thể để phát triển các bước tiếp theo là học dùng ngón tay, chân, học cầm nắm và học đi. 
Muốn biết nhiệt độ cơ thể bé nóng hay lạnh, cách tốt nhất là sờ vào gáy của bé, nếu gáy nóng thì có lẽ bé cảm thấy nóng, và ngược lại. 
Để đo nhiệt độ trẻ sơ sinh, chỉ cần dùng cặp nhiệt bình thường là ổn. Nên cặp nhiệt ở háng của bé hoặc dùng cặp nhiệt đặc biệt đo tại hậu môn, tại nách ko chính xác. 


*Móng tay: Trong 1 tháng đầu tiên, hạn chế cắt móng tay cho bé, nó sẽ tự rụng/gãy dần. Có thế dùng kéo cắt móng tay cho trẻ sơ sinh - khá giống với kéo tỉa chân mày của mẹ nhưng có đầu tròn, không nhọn như kéo tỉa lông mày. cũng có thể dùng công cụ mài móng tay thay vì cắt. 

*Tập thể dục: 
Ngay từ những ngày đầu tiên có thể cho bé tập thể dụng bằng cách cho bé nằm sấp với điều kiện: bé trogn tâm trạng vui vẻ thoải mái, tránh cho nằm sấp ngay sau khi vừa ăn xong, phải có giám sát hoàn toàn của người lớn 100%, thời gian nằm sấp do bé tự quyết định, có khi nửa phút cho đến 3-5 phút. việc này giúp cần cổ của bé cứng cáp chuẩn bị cho bước phát triển quan trọng là NGỒI, DÙNG TAY hiệu quả, và ĂN- khi ngồi vững thì bé mới có thể nuốt thức ăn tốt. Việc nằm sấp cũng giúp bé giảm thiểu nguy cơ bị móp đầu (flat head)

*TRẻ sơ sinh, trong 3 tháng đầu đời, ĐẶC BIỆT cần hơi ấm, sự vuốt ve, và được gần bên mẹ. Nếu bé khóc, hãy nhấc bé lên, ôm bé để bé cảm thấy được an toàn. KHÔNG NÊN lo sợ sẽ cho bé thói quen xấu trong thời gian này, vì được gần mẹ là nhu cầu của bé, việc được ôm ấp, yêu thương giúp bé phát triển và lớn nhanh. Khi bé vui vẻ, thoải mái, hãy tôn trọng, ko ôm ấp (vì bé ko có nhu cầu, nếu mẹ ôm ấp thì đây là thói quen mẹ sẽ hình thành dần cho BẢN THÂN và BÉ). Khi bé khóc, có thể massage cho bé, nhẹ nhàng cười,nói chuyện với bé để bé nhận ra giọng mẹ và cảm thấy dễ chịu. 
Khi ôm bé, bé ngủ, đặt xuống thường thức giấc, tốt nhất nên bọc bé trong 1 tấm chăn để bé ko trực tiếp đụng vào da thịt của mẹ, khi mẹ đặt bé xuống giường, bé sẽ đỡ bị shocked và giật mình. *Lưu ý: khi đặt bé ở bất cứ đâu, yêu cầu đầu tiên ko có chăn gối, thú bông, những thứ dễ làm bé ngạt thở.


*Trớ sữa: 
Nên phân biệt rõ trớ sữa và ói, trớ sữa là do khi bé bú, vô tình nuốt cả không khí vào bụng, nên bé sẽ ợ khí ra, tuy nhiên, cái nắp đậy từ bao tử và ống dẫn thực vẫn còn rất non, làm việc ko hiệu quả, nên khi bé ợ khí, sữa cũng sẽ theo ra ngoài. Lượng trớ sữa thường nhỏ, trong khi nếu ói thật sự, thì lượng sữa sẽ lớn hơn nhiều. 
Cách khắc phục: 
*Cho bé bú hiệu quá, nếu bình có núm vú lỗ quá nhỏ thì phải thay núm vú khác có lỗ to hơn, hoặc làm cái lỗ to ra. 
*Cho bé ợ hơi trong thời gian ăn và sau khi ăn. Có thể cho bé ợ sau khi bú 30ml, rồi cho ăn tiếp. Sau khi ăn hoàn tất, có thể cho bé ợ 10 phút  đến 15 phút nếu bé có xu hướng trớ nhiều. 
*Bé sẽ ít trớ dần từ tháng thứ 5-6, nhất là khi bè bắt đầu ăn dặm, mẹ không nên lo lắng. 
++Lưu ý: khi tạp dề của bé hơi ẩm là phải thay ngay, tránh ẩm ướt làm da cổ bị đỏ, gây đau, hoặc bốc mùi. 

*Vitamin: 

• Bé bú mẹ hoàn toàn nên/phải được bổ sung vitamin D và K ngay sau khi sanh và kéo dài ít nhất 3 tháng đầu đời. Và nên cho bé ra nắng mặt trời để có lượng vitamin D. 
• Riêng bé bú sữa hộp (Formula) thì trong sữa đã có 2 loại vitamin trên nên không cần bổ sung. 
• Sau 3 tháng, cả 2 trườg hợp trên tiếp tục cho uống vitamin D đến khi xương đầu hoàn toàn đóng hẳn
• ***TUY NHIÊN phải có ý kiến của bác sỹ. KHÔNG TỰ TIỆN mua thuốc do đọc/nghe từ BẤT CỨ nguồn nào
• **Hình minh họa nguồn từ internet